Lúc xuống xe, Hình Minh hỏi xin tôi cách thức liên lạc với Đường Dịch Xuyên, rõ ràng là cậu ta thấy rất hứng thú với “Cuộc chiến tụng biện” mà Ngu Thiếu Ngải nói.
Huyện Tiển thật sự là một nơi rất nhỏ, cảnh tượng hoang vắng tiêu điều, các công trình dở dang la liệt đầy đường. Chuyến này có thêm một phóng viên ảnh, là một chàng trai còn trẻ tuổi, cậu ta đã tới khách sạn trước chúng tôi. Chúng tôi bàn bạc một hồi, quyết định để ekip chương trình Tầm nhìn Đông Phương ra mặt trước để đi tìm Liên hiệp Phụ nữ địa phương. Hình Minh đọc một bài vè nghe rất xuôi tai ở nơi này “Trời thì hạ vũ đất hạ lưu, chồng mà đánh vợ khỏi ghim thù, ban ngày nồi cơm ăn bằng hết, đêm xuống nằm ngủ vẫn ấm êm”, đủ để thấy địa vị của người phụ nữ ở đây thấp đến thế nào, đây không phải hiện trạng mà một vụ án có thể thay đổi một sớm một chiều.
“Nhưng cũng chính là vì như vậy nên càng phải mượn vụ án của Trần Tiểu Liên gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh. Tôi định để ekip chương trình ra mặt, giúp đỡ Liên hiệp Phụ nữ của huyện tổ chức lại bộ máy và triển khai hợp tác sâu rộng với đài Minh Châu, một là có thể thông qua bọn họ thu thập thêm nhiều vụ án xảy ra trong thực tế cùng với chữ ký của người phụ nữ bị hại, trình bày tình trạng cuộc sống của Trần Tiểu Liên trước tòa, hai là có thêm một con đường sống, tránh cho bi kịch như Trần Tiểu Liên lại xảy ra.” Hình Minh nhíu mày nhưng thái độ vẫn khá tự tin, “Gương mặt này của tôi vẫn có sức ảnh hưởng, chuyện sẽ dễ dàng hơn nhiều.”
Pulitzer* từng mô tả các phóng viên đưa tin như người quan sát của một quốc gia. Nhưng trên thực tế, trong hai năm qua, dưới tác động của các video ngắn từ các phương tiện truyền thông, rating của đài truyền hình truyền thống ngày càng sa sút, dù là đài Minh Châu từng ở trên đỉnh vinh quang cũng phải liên tục mở rộng không gian sinh tồn của mình, phóng viên điều tra càng ngày càng ít đi. Tôi bỗng nhận ra, “Tầm nhìn Đông Phương” thực sự khác hoàn toàn với những bên làm truyền thông chỉ thích lấy lòng mọi người, hôm nay bọn họ theo Trần Tiểu Liên, ngày mai sẽ lại chạy theo xem người nổi tiếng nào chưa ly hôn, náo nhiệt sẽ tan biến, thủy triều sẽ rút đi, chỉ có truyền thông chân chính còn ở lại, như đá tảng trụ vững giữa dòng.
*Joseph Pulitzer là một nhà xuất bản báo người Mỹ Do Thái đến từ Hungary, là chủ của St. Louis Post Dispatch và New York World. Ông đã lập giải Pulitzer theo di chúc năm 1904 ông để lại cho Trường Đại học Columbia 2 triệu USD, ông muốn ba phần tư số tiền đó được sử dụng vào việc lập ra Phân viện Báo chí, phần tiền còn lại dùng để lập ra giải thưởng báo chí. Giải Pulitzer được trao cho nhiều lĩnh vực, trong đó quan trọng hơn cả là về báo chí và văn học. Đặc biệt về báo chí, Pulitzer được xem như một trong những giải danh giá nhất.
Ngu Thiếu Ngải nói: “Thực ra có rất nhiều những vụ án tương tự ở nước ngoài, năm 1986, một phụ nữ ở Canada bị bạo hành gia đình trong một thời gian dài đã bắn chết người chồng đang ngủ say. trở thành trường hợp đầu tiên trên thế giới được tuyên trắng án do người chồng bạo lực gia đình, chẳng biết đến khi nào đất nước chúng ta mới có đặt ra tiền lệ như thế.” Dứt lời, cậu ta lại thở dài một hơi, rõ ràng không mấy lạc quan với vụ này.
“Thực ra sắp tới Tòa án tối cao mới đây sẽ công bố một trường hợp mang tính tham khảo cho các tội danh liên quan đến bạo lực gia đình, trong đó có vụ một người phụ nữ trung niên cầm búa giết chồng sau khi chịu bạo lực gia đình kéo dài, cuối cùng tuyên án một năm án treo và năm năm thời gian thử thách, dù chưa đến mức tuyên trắng án thả tự do tại tòa nhưng xem như đã là bước tiến lớn rồi.” Tôi vỗ nhẹ lên vai Ngu Thiếu Ngải, cười nói, “Tin tưởng vào cơ quan và nhân viên tư pháp đất nước của chúng ta chút đi.”
Đương nhiên tôi nói vậy vì có ý đồ riêng, dù sao thì trong mắt phần lớn luật sư tranh tụng án hình sự, công an kiểm sát và tòa án đều là lũ khốn. Nhưng chính Đường Dịch Xuyên vừa mới nhắn tin cho tôi về vụ án này. Một tin nhắn Wechat, một đoạn tin không một chữ dư thừa, tôi lập tức hiểu được, rằng cậu ấy đang cho tôi phương hướng để bào chữa vụ án Trần Tiểu Liên –
Bên công tố phiên sơ thẩm cho rằng hành vi của Trần Tiểu Liên cấu thành tội cố ý giết người, đừng có hòng làm sai lệch sự thật, rao giảng chứng cớ với bọn họ, vì sự thật rành rành, bằng chứng xác thực, chẳng thà lên tòa tung ra vụ án tham khảo mà Tòa án nhân dân tối cao công bố luôn, sao nào, công an kiểm sát tòa án ở nơi này lại còn định làm trái với ý kiến chỉ đạo của Tòa án tối cao hay sao? Thế thì trực tiếp kết tội trái ý bên trên luôn.
Để báo đáp, tôi tìm chỗ không người vén góc áo lên, tự chụp một tấm đường chữ V rõ nét rồi bấm gửi.
Bên kia im lìm một lát, Đường Dịch Xuyên gửi lại cho tôi một tin, năm chữ cực kỳ đơn giản: Fuck U.
Nhìn đi, đây là cục phó Đường của Chi cục số 2, đây là công tố viên ưu tú nhất Trung Quốc trong miệng Ngu Thiếu Ngải. Trước mặt người khác thì lãnh đạm nói năng thận trọng, sau lưng thì sao…
Sau lưng dù có chửi bậy cũng gợi cảm chết được.
Bốn người chúng tôi tới một khách sạn, nói là khách sạn nhưng cũng không khác gì loại nhà ở thương mại vừa túi tiền, cửa thấp trần thấp, rách nát tồi tàn.
Hình Minh nói với phóng viên ảnh: “Đặt hai phòng đi, tôi ở chung với luật sư Phó -”
Ngu Thiếu Ngải vội vàng cắt lời cậu ta: “Ba em không cho phép.”
Hình Minh lạnh lùng nhìn Ngu Thiếu Ngải: “Vậy tôi chung phòng với cậu à?”
Ngu Thiếu Ngải cười tủm tỉm, miệng nói toàn “tiêu chuẩn kép”: “Được nha, em sẽ giám sát anh thay ba em.”
Hình Minh hoàn toàn không thèm để ý tới nó, quay lại tiếp tục dặn dò cậu chàng ôm máy quay: “Tôi chung phòng với cậu.”
Check-in chia thẻ phòng xong, Ngu Thiếu Ngải vẫn không hài lòng mà làu bàu: “Chẳng phải ba em bảo sau này anh đi công tác sẽ được cho ở riêng một phòng còn gì.”
“Như thế thì phải thuê thêm một phòng, bên nhóm đưa tin không cho phép phô trương lãng phí.” Hinh Minh xoay người định đi, chưa được hai bước đã dừng lại, quay đầu liếc nhìn Ngu Thiếu Ngải, “Về đừng có mách lẻo đấy.”
Góc nhìn của luật sư và phóng viên về vụ án này khác nhau, tôi và Hình Minh ban ngày thì chia nhau ra hành động, đến tối về khách sạn thì thảo luận bàn bạc suốt mấy ngày liên tục. Bên bọn họ tiến triển khá thuận lợi, tôi cũng đã tiếp nhận ủy thác bào chữa cho Trần Tiểu Liên. Vì tôi biết được thông tin từ mẹ Trần Tiểu Liên rằng cô ta đã từng đầu rơi máu chảy cầu cứu chính quyền mấy lần nhưng bên kia lại hòa giải một cách không ra thể thống gì, gọi một cuộc bảo chồng Trần Tiểu Liên tới đưa người về, kết quả chính là một trận đòn roi còn tàn độc hơn lúc trước. Kế hoạch của tôi là điều tra ghi chép về những lần Trần Tiểu Liên xin chính quyền giúp đỡ, dùng nó làm bằng chứng cho việc Trần Tiểu Liên giết chồng hoàn toàn là vì cơ quan chính quyền địa phương bàng quan, bất đắc dĩ mới đâm đầu vào ngõ cụt, bản thân không có tính nguy cơ tái phạm.
Nhưng chính quyền địa phương gặp Hình Minh thì đon đả đón chào, trong khi đó lại tìm đủ cớ tránh né đối với tôi và mẹ của Trần Tiểu Liên, người phụ nữ một mình tới cửa thì cho bảo vệ dẫn hai con chó lớn ra, liều chết ngăn trước cửa. Hai con chó này trông rất hung dữ, nhìn có vẻ là ngao nhưng không phải ngao, có thể là lai giữa chó ngao và chó nuôi. Nước miếng nhỏ tong tỏng từ trong mõm, hai con chó sủa liên tục về phía tôi và mẹ của Trần Tiểu Liên.
Cửa mở ra, hai con chó dữ được hai người dắt cổ. Bảo vệ biết phóng viên không tới thì hoàn toàn lộ rõ bản chất, hung dữ độc địa nói với tôi: “Nếu không biến đi, tao sẽ thả chó cắn chết bọn mày!”
Tôi dùng một tay che cho mẹ già và đứa con thơ của Trần Tiểu Liên sau lưng, một tay lấy chứng chỉ luật sư ra cười lạnh: “Nếu hôm nay chúng mày dám thả chó, mẹ nó tao sẽ cho chúng mày phải ngồi tù mọt gông, táng gia bại sản!”
Nhưng cái câu khí thế uy hiếp lẫm liệt này lại không dùng được, tôi vừa dứt lời, đối phương lập tức thả dây xích chó ra.