Những sự kiện xảy ra sau đó gần như đã chứng minh anh hề có lí. Vì cho dù ý tưởng vây hãm Valentina và khuất phục nàng bằng vũ lực không phải do Guidobaldo khởi xướng, nhưng ngài cũng đã đồng ý với việc tiến hành ý tưởng này, khi hai ngày sau đó Công tước Babbiano đã giận dữ hối thúc và thuyết phục ngài rằng hành động như vậy là cần thiết.
Lúc vừa hay tin, Gian Maria đã nổi cơn thịnh nộ điên khùng đến mức từ đám triều thần cho tới kẻ hầu người hạ đều run lên bần bật. Nguyên chuyện thất tình cũng đã đủ biện hộ cho đức ông; nhưng không chỉ có thế, Gian Maria còn nhìn thấy rằng cùng biến mất với Valentina là cả kế hoạch bốc đồng mà ngài đã lớn tiếng huênh hoang trước mặt mẫu thân và bá quan văn võ. Chính vì tin tưởng vào sự thành công của kế hoạch đó, ngài mới dám trả lời thách thức Cesare Borgia. Hậu quả là ngài phải gấp rút - gần như đến mức sống chết - cưới vợ càng nhanh càng tốt, vì chỉ đám cưới này mới cho phép ngài có thực lực để thực hiện lời hứa mạnh mồm bảo vệ bằng mọi giá vương miện của mình khỏi tay Công tước Valentinois, ấy là chưa kể đến lời thề đánh đổ thế lực nhà Borgia mà ngài đã trót tuyên bố sẽ hoàn thành.
Với đức ông, việc sự sống còn của cả một công quốc bị đe dọa lay lắt như đèn trước gió chỉ vì tính ương bướng đỏng đảnh của một đứa con gái quả thật vừa bất ngờ vừa không thể chịu đựng được.
“Phải bắt cô ta trở về!” Gian Maria gào lên bực tức. “Phải bắt cô ta trở về lập tức!”
“Đúng thế!” Guidobaldo trả lời nghiêm nghị, “cần phải mang cháu tôi về đây. Đến đây tôi hoàn toàn đồng ý với ngài. Vậy làm ơn cho tôi biết cần làm việc này ra sao.” Giọng nói của ngài cũng không giấu được vẻ bực mình.
“Chẳng lẽ có khó khăn gì sao?” Gian Maria hỏi.
“Chẳng có khó khăn gì cả,” ông chủ nhà trả lời mỉa mai. “Con bé đang khóa trái mình lại trong lâu đài kiên cố nhất Italia và cho tôi biết nó sẽ không ra cho đến khi tôi hứa để nó được tự định đoạt lấy chuyện cưới xin. Hiển nhiên là chẳng có khó khăn gì nếu muốn cháu tôi trở về.”
Gian Maria mắm môi mắm lợi.
“Ngài có chấp nhận để tôi ra tay theo cách của mình không?” Công tước hỏi.
“Không chỉ có thế, tôi còn giúp ngài tất cả những gì nằm trong quyền hạn của tôi, nếu ngài có cách bắt con bé cứng đầu kia ra khỏi Roccaleone.”
“Tôi sẽ không do dự thêm một khoảnh khắc nào nữa. Cháu gái ngài, thưa đức ông, là một kẻ nổi loạn, và cô ta sẽ bị trừng phạt như một kẻ nổi loạn. Cô ta đã đem quân vào cố thủ trong một tòa lâu đài, ngang nhiên thách thức chủ nhân của công quốc. Đây là một lời tuyên chiến, thưa đức ông, và chúng ta sẽ có chiến tranh như cô ta muốn.”
“Ngài định dùng vũ lực chăng?” Guidobaldo hỏi, không giấu được vẻ phật ý.
“Phải, bằng vũ lực, thưa ngài,” Gian Maria hùng hồn trả lời. “Tôi sẽ bao vây lâu đài của cô ta, tôi sẽ dỡ bung từng viên đá của nó ra. Chao ôi, tôi những muốn dịu dàng tỏ tình với cô ta nếu như cô ta chịu chấp nhận, bằng những lời lẽ ngọt ngào mà đôi tai các cô thiếu nữ ưa thích. Nhưng vì cô ta đã dám ngang nhiên thách thức chúng ta, tôi sẽ tỏ tình với cô ta bằng đại bác và súng hỏa mai, tôi sẽ chặn đường tiếp tế khiến lương thực cạn kiệt, để cô ta phải chấp nhận lời cầu hôn của tôi. Tình yêu của tôi sẽ ra trận để khuất phục cô ta, và tôi thề với Chúa rằng tôi sẽ không cạo râu cho đến khi tiến được vào lâu đài của cô ta.”
Guidobaldo trở nên đăm chiêu.
“Tôi muốn khuyên ngài nên dùng những phương sách mềm mỏng hơn một chút,” ông lên tiếng. “Cứ bao vây nó nếu ngài muốn, nhưng đừng dùng đến những biện pháp quá bạo lực. Hãy cắt đứt nguồn tiếp tế và để cái đói giúp ngài thắng cuộc. Nhưng ngay cả khi ngài làm như vậy, tôi e rằng ngài sẽ làm trò cười cho cả Italia này mất”, ông thẳng thừng thêm vào.
“Mặc xác thiên hạ muốn nghĩ gì thì nghĩ! Cứ để những thằng ngốc cười thoải mái. Cháu ngài có bao nhiêu người ở Roccaleone?”
Trước câu hỏi này vầng trán Guidobaldo tối sầm lại. Cứ như thể ông phải nhớ lại những chuyện chẳng hay ho gì.
“Chừng hai chục tên một gã du thủ du thực mang họ Fortemani chỉ huy. Nghe nói, đám này đã được chiêu mộ cho cháu tôi qua trung gian là một nhà quý tộc trong triều đình của tôi, một người họ hàng của vợ tôi, quý ông Romeo Gonzaga.”
“Và bây giờ hắn cũng đang ở chỗ cháu ngài?” Gian Maria thở hắt ra.
“Có vẻ là như vậy.”
“Thề có chiếc nhẫn của đức mẹ xứ Perugia!” Gian Maria lắp bắp kêu lên đầy bất bình. “Ngài không định nói là họ đã cùng nhau bỏ trốn đấy chứ?”
“Ngài Công tước!” Giọng nói của Guidobaldo vang lên sắc lạnh đầy đe dọa. “Hãy nhớ ngài đang nói về cháu gái tôi đấy. Nó đem theo nhà quý tộc này chẳng qua cũng như nó đã đem theo ba tùy nữ và một hai hầu phòng, để có một đoàn tùy tùng thích hợp với địa vị của nó.”
Gian Maria đi đi lại lại trong căn phòng, trán cau lại, môi mím chặt. Những lời lẽ cao ngạo của Guidobaldo chẳng làm cho đức ông thấy thuyết phục là bao. Lúc này chỉ còn một khát vọng duy nhất đang ám ảnh tâm trí ngài: làm thế nào để khuất phục, hạ nhục đứa con gái đã dám cười vào mũi ngài, làm thế nào để khiến cô gái chịu cúi gằm cái cổ ương bướng kiêu kì xuống. Cuối cùng, Công tước chậm rãi lên tiếng với giọng dứt khoát: “Có thể tôi sẽ trở thành trò cười cho cả Italia, nhưng tôi sẽ thực hiện đến cùng quyết tâm của mình, và một khi đã chiếm được Roccaleone, việc đầu tiên tôi làm sẽ là treo cổ tên khốn kiếp Gonzaga đó lên đỉnh ngọn tháp cao nhất của lâu đài.”
Ngay ngày hôm ấy Gian Maria bắt đầu công việc chuẩn bị cho cuộc tấn công Roccaleone, và khi biết chuyện, Fanfulla đã kể lại với Francesco - vì chàng Bá tước đã rời khỏi cung điện ngay khi được tin Gian Maria tới, và chuyển ra thuê phòng ở quán trọ “Mặt trời.”
Sau khi nghe được đầu đuôi câu chuyện, Francesco bật ra một tràng nguyền rủa thậm tệ, trong đó chàng so sánh ông anh họ với quỷ sứ, chàng lớn tiếng gọi đó chính là kẻ đã sinh ra Công tước.
“Cậu có cho rằng,” chàng hỏi, khi đã bình tĩnh hơn, “anh chàng Gonzaga này là tình nhân của nàng không?”
“Về chuyện này thì tôi không thể nói gì chắc chắn,” Fanfulla trả lời.
“Quả thực cô gái đã cùng bỏ trốn với anh chàng. Thế nhưng khi tôi hỏi Peppe về chuyện này, lúc đầu anh ta cười mỉa, sau đó lại trở nên nghiêm nghị. ‘Cô chủ không yêu cái tay công tử bột bảnh chọe đó đâu’, anh ta nói với tôi thế, ‘nhưng nếu con không mù thì chắc chắn gã yêu cô, và con còn biết gã là một tên vô lại.”
Francesco đứng bật dậy, khuôn mặt trở nên căng thẳng, đôi mắt đen của chàng đầy những suy nghĩ nặng nề.
“Thề có Đức Chúa Cha! Thật là một câu chuyện đáng hổ thẹn,” chàng kêu lên. “Cô công nương tội nghiệp này thế là bị kẹt giữa một bầy vô lại, mà không tên nào ít đê tiện hơn tên nào. Fanfulla, hãy gọi Peppe đến đây. Chúng ta phải cử anh hề đến báo cho nàng biết cuộc tấn công sắp tới của Gian Maria, và cảnh báo nàng cũng phải cẩn thận với gã người Mantua mà nàng đã cùng bỏ trốn.”
“Trễ rồi,” Fanfulla đáp. “Anh hề đã lên đường đi Roccaleone từ sớm hôm nay để gặp lại cô chủ.”
Francesco đăm chiêu ra mặt.
“Nàng sẽ bị khuất phục mất,” chàng rên lên. “Như bị ép chặt giữa hai tảng đá vậy - giữa Gian Maria và Gonzaga. Chúa ơi! Nàng sẽ bị khuất phục mất thôi! Mà nàng mới can đảm và kiêu hãnh làm sao!”
Chàng lê bước đến bên bậu cửa, nhìn lướt qua những khung cửa sổ chạy dọc dãy phố, lúc này đang nhuộm màu đỏ sẫm dưới ánh nắng của buổi chiều tà. Nhưng không phải chàng đang ngắm nhìn những khung cửa sổ. Trước mắt chàng lại trải ra rõ nét cảnh khu rừng ở Acquasparta vào buổi sáng đáng nhớ sau trận đánh nhau trên núi; một chàng trai bị thương nằm bất động trên thảm cỏ, một thiếu nữ dịu dàng cúi xuống nhìn chàng với đôi mắt đượm vẻ cảm thông, thương xót. Từ hôm đó, chàng đã không ít lần hồi tưởng lại cuộc gặp gỡ, có lúc với một nụ cười hạnh phúc, có lúc với một tiếng thở dài buồn bã, và cũng có khi với cả hai. Chàng Bá tước bất thần quay lại phía Fanfulla. “Tôi sẽ đích thân đến đó,” chàng tuyên bố.
“Ngài?” Fanfulla kêu lên. “Thế còn những người Venice?”
Bằng một cử chỉ, Bá tước cho chàng trai thấy so với vận mệnh của cô công nương, những người Venice ít quan trọng như thế nào.
“Tôi sẽ đi tới Roccaleone,” chàng lặp lại, “ngay bây giờ - ngay lập tức.” Nói rồi bước nhanh tới cửa, chàng vỗ mạnh hai tay gọi Lanciotto.
“Fanfulla, cậu đã nói rằng thời nay không còn những cô thiếu nữ bị cầm tù để một chàng hiệp sĩ lang thang phải giúp đỡ nữa. Lần này thì cậu đã lầm rồi, vì với công nương Valentina, chúng ta đã có cô thiếu nữ bị cầm tù, và anh họ tôi chính là con rồng thứ nhất, Gonzaga là con rồng thứ hai, và tôi chính là chàng hiệp sĩ lang thang được Số Mệnh định trước - tôi hi vọng thế - để cứu giúp nàng.”
“Ngài định cứu nàng khỏi tay Gian Maria?” Fanfulla ngờ vực hỏi.
“Tôi sẽ cố.”
Bá tước quay sang phía người hầu vừa đi vào khi hai người còn đang nói chuyện.
“Mười lăm phút nữa chúng ta lên đường, Lanciotto,” chàng cất lời. “Hãy thắng ngựa cho ta và ngươi. Ngươi sẽ đi theo ta. Zaccaria có thể ở lại với quý ông degli Arcipreti. Fanfulla, hãy đối xử với anh ta tử tế, và anh ta sẽ phục vụ cậu chu đáo.”
“Nhưng tôi sẽ làm gì đây?” Fanfulla kêu lên. “Chẳng lẽ tôi không được đi theo ngài sao?”
“Có chứ, nếu cậu muốn. Nhưng cậu có thể giúp tôi nhiều hơn bằng cách quay trở lại Babbiano theo dõi tình hình ở đó, rồi cho tôi biết tất cả động tĩnh - vì thế nào cũng có chuyện lớn xảy ra nếu ông anh họ tôi không sớm quay về nhà và Borgia ra tay. Tôi trông đợi rất nhiều vào chuyện này.”
“Nhưng tôi biết nhắn tới đâu cho ngài đây? Tới Roccaleone?”
Francesco nghĩ ngợi một lát. “Nếu cậu không nghe được tin tức gì về tôi, khi đó hãy nhắn tin tới Roccaleone, vì nếu chúng tôi bị vây hãm và phải lưu lại đó, có lẽ tôi sẽ không thể báo tin cho cậu được. Nhưng nếu - tôi hi vọng - tôi tới được Aquila, tôi sẽ báo tin cho cậu biết.”
“Tới Aquila?”
“Phải. Có thể tôi sẽ trở về Aquila cuối tuần này. Nhưng hãy giữ bí mật chuyện này, Fanfulla, và tôi sẽ cười vào mũi cả hai ông Công tước này.”
Nửa giờ sau, Bá tước Aquila đã cưỡi một con ngựa Calabria[1] khỏe mạnh, theo sau là Laciotto trên lưng lừa, thong thả đi dọc xuống thung lũng. Không ai để ý đến hai người, vì với những người nông dân đang vừa ca hát vừa làm việc trên cánh đồng thì chẳng có lí do gì để chú ý đến họ cả.
[1] Tên một vùng ở miền Nam Italia.
Họ cũng gặp trên đường một người lái buôn, chiếc xe chở nặng hàng đang được đám người làm hì hục đẩy lên con dốc dẫn vào thành phố, hai người bèn lịch sự chào người lái buôn khi đi ngang qua trước mặt. Đi xa hơn một quãng, hai người gặp một đoàn kị sĩ gồm toàn các quý ông và phu nhân quyền quý đang quay về sau chuyến đi săn bằng chim ưng, theo sau là đám người hầu mang chim săn, tiếng nói cười vui vẻ của họ vẫn còn vọng lại tới tai Francesco ngay cả khi đoàn người đã khuất khỏi tầm nhìn, biến mất vào màn sương mù của buổi chiều tà.
Hai người rẽ về phía Tây hướng tới Apennines, tiếp tục mải miết đi khi màn đêm đã buông xuống hẳn cho đến khoảng bốn giờ sáng, theo ý Francesco, họ ghìm cương trước một ngôi nhà bên đường, người nhà đang chìm trong giấc ngủ, họ dựng ông chủ nhà dậy xin ở qua đêm. Hai người chỉ ngủ lại đó đến tảng sáng, để lại tiếp tục lên đường khi trời hửng, và đến lúc mặt trời bắt đầu chiếu sáng những vạt đồi xám xịt, họ dừng cương trước dòng nước cuồn cuộn chảy xiết đang gầm thét dưới chân ngọn núi mà trên đỉnh hiện lên sừng sững lâu đài Roccaleone.
Với hình dáng góc cạnh thù địch, tòa lâu đài tỏa bóng xuống thung lũng phì nhiêu bên dưới, dòng suối chảy xiết nằm phía dưới tạo nên một con hào thiên nhiên, giống như một người lính khổng lồ canh cho cả vùng Apennies trải dài phía sau. Lúc này ánh mặt trời đã bắt đầu tràn xuống những sườn núi cằn cỗi như một đợt thủy triều. Ánh nắng lướt trên tòa tháp hình vuông của pháo đài trung tâm, trượt dọc theo các bức tường thành làm các khối đá xưa cũ sáng lên lóng lánh, phản chiếu trở lại từ một khung cửa sổ được trổ ra tít trên cao. Mỗi lúc một xuống thấp hơn, ánh nắng trùm lên những đường nét thô kệch của lâu đài, trượt dọc theo các tháp canh, những mảng tường phủ đầy dây leo mới đây còn tối sẫm giờ đã sáng bừng lên màu xanh lá cây vui mắt. Cuối cùng, ánh sáng ban ngày tràn xuống dưới chân tường, đẩy lùi bóng tối xuống thấp dần theo các sườn dốc đầy cỏ dại và cây bụi, đến khi phủ lên và phản chiếu long lanh trên mặt nước cuộn chảy ngầu bọt của dòng suối, vẽ lên đám hơi nước bốc lên từ con suối muôn ngàn màu sắc.
Trong suốt thời gian đó, Bá tước Aquila vẫn ngồi yên trên lưng ngựa, đôi mắt bâng khuâng đăm đăm hướng lên phía lâu đài, cho đến khi ánh mặt trời đã lan đến chỗ chàng đang đứng và thêm chàng vào bức tranh của một ngày mới đang thức dậy.
Sau đó, với Lanciotto luôn theo sau, chàng thúc ngựa đi vòng về phía sườn Tây của lâu đài, nơi dòng suối chảy xiết được thay thế bằng một dòng nước hiền hòa, vốn được tạo nên từ một đường hào nhân tạo để khép kín dải nước bao quanh Roccaleone. Nhưng chính ở vị trí này, nơi lâu đài có vẻ dễ bị tấn công nhất, một bức tường sừng sững đón chào chàng Bá tước, trên mặt tường chỉ trổ ra một vài khe hẹp ở tít trên cao phía dưới các tháp canh. Chàng liền tiếp tục vòng lên sườn phía Bắc, đi qua chiếc cầu bộ hành bắc ngang sông, và cuối cùng dừng lại trước cổng lâu đài. Ở chỗ này lâu đài cũng được bảo vệ bằng dòng suối chảy xiết.
Chàng Bá tước ra lệnh cho người hầu lên tiếng gọi cửa, và Lanciotto, bằng một giọng trầm và khỏe, gọi lớn tiếng. Tiếng gọi vang vọng khiến bầy chim làm tổ trên sườn dốc giật mình bay vụt lên, nhưng không đem lại câu trả lời nào từ phía trong tòa lâu đài im lặng.
“Bọn họ canh gác nghiêm ngặt thật đấy,” Bá tước phì cười. “Lại đi, Lanciotto.”
Anh hầu tuân lệnh, và giọng trầm khỏe mạnh của anh vang lên hết lần này đến lần khác như những hồi kèn lệnh cho đến khi từ bên trong xuất hiện dấu hiệu đầu tiên chứng tỏ đã có người nghe thấy. Sau một hồi lâu, từ trên lan can tường thành xuất hiện một khuôn mặt xấu xí với mái tóc bẩn thỉu rối bù không kém bất cứ bụi cây dại nào phía dưới, và một khuôn mặt láu lỉnh ngó họ chằm chặp từ khe châu mai của tháp canh, cất giọng cấm cẳn hỏi hai người đến có việc gì. Lập tức chàng Bá tước nhận ra anh hề Peppe.
“Ngày tốt lành nhé, anh hề,” chàng lên tiếng chào.
“Là quý ông Bá tước đấy ư?” anh hề kêu lên.
“Ở Roccaleone các người ngủ ngon quá nhỉ,” Francesco đáp. “Hãy đánh thức cái trại lính biếng nhác của các người dậy, và bảo những con chó ngủ ngày đó động chân động tay hạ chiếc cầu treo xuống. Ta có tin cần báo cho công nương Valentina đây.”
“Con đi ngay đây, thưa ngài,” anh hề đáp, vừa định đứng dậy đi ngay thì bị Francesco gọi giật lại.
“Peppe, hãy nói là có một hiệp sĩ - hiệp sĩ công nương đã gặp ở Acquasparta, nếu ngươi muốn. Nhưng đừng đả động gì đến tên ta.”
Vừa ra dấu sẽ làm đúng như Bá tước dặn, Peppe lập tức chạy đi. Sau một lát chờ đợi, họ thấy Gonzaga xuất hiện trên đỉnh tháp canh, vẻ mặt vẫn còn cau có ngái ngủ, bên cạnh là hai gã trong đám dao búa của Fortemani, gã lên tiếng hỏi mục đích chuyến viếng thăm của hai người.
“Chúng tôi đến đây vì công nương Valentina,” Francesco cao giọng trả lời, đồng thời ngẩng đầu lên, do đó Gonzaga nhận ra lập tức anh chàng hiệp sĩ bị thương ở Acquasparta mà gã vẫn căm tức mỗi lần nhớ đến.
“Ta là đại úy của công nương ở đây,” gã lên tiếng ngạo mạn. “Nếu ngươi có lời nhắn nào thì có thể nhắn lại với ta.”
Sau đó là một cuộc đấu khẩu không mấy thiện chí, thiếu kiềm chế cả từ phía chàng Bá tước lẫn từ phía Gonzaga. Francesco kiên quyết từ chối nói chuyện với bất cứ ai trừ Valentina, còn Gonzaga, cũng ương ngạnh không kém, từ chối thẳng thừng việc quấy rầy công nương vào lúc tinh mơ như thế, và cũng từ chối luôn chuyện hạ cầu treo xuống. Lời qua tiếng lại vang lên không dứt giữa hai người đứng cách nhau một con hào, và càng lúc càng trở nên căng thẳng, cho đến lúc cuộc đấu võ mồm bị chấm dứt đột ngột bởi sự xuất hiện của chính Valentina, theo sau là Peppino.
“Có chuyện gì vậy, Gonzaga?” nàng lên tiếng hỏi, giọng có phần nóng nảy, vì anh hề đã báo cho nàng biết người muốn cầu kiến nàng chính là ngài hiệp sĩ Francesco, vừa nghe đến tên chàng, khuôn mặt cô gái vụt đỏ bừng lên giây lát rồi trở nên tái nhợt, và nàng lập tức lao nhanh lên mặt tường thành. “Tại sao lại không cho ngài hiệp sĩ kia vào trong khi ông ấy có tin cần báo với tôi?” Và từ chỗ đang đứng, Valentina hướng ánh mắt đầy ngưỡng mộ về phía dáng hình mạnh mẽ tuấn tú của Bá tước Aquila - chàng hiệp sĩ lang thang trong mộng của nàng. Francesco bỏ mũ, cúi người chào trang trọng trên mình ngựa. Thiếu nữ nôn nóng quay sang Gonzaga.
“Ngài còn đợi gì nữa?” nàng kêu lên. “Ngài không hiểu ý tôi sao? Hãy hạ cầu treo xuống.”
“Công nương, hãy cân nhắc một chút,” Gonzaga cự lại. “Công nương đâu biết hắn ta là ai. Biết đâu hắn chính là gián điệp của Gian Maria - một kẻ được mua chuộc để đến lừa gạt chúng ta.”
“Ngốc quá đi mất,” nàng nóng nảy. “Ngài không nhận ra đây chính là hiệp sĩ bị thương mà chúng ta đã gặp ở Acquasparta hôm ngài hộ tống tôi về Urbino hay sao?”
“Thế thì sao chứ?” gã hỏi lại. “Liệu điều đó có chứng minh được sự chân thành, trung thực của hắn với công nương không? Hãy nghe lời khuyên của tôi, thưa công nương, và hãy để hắn nói ra tin tức hắn muốn nói từ chỗ hắn đang đứng lúc này. Ở đó hắn sẽ vô hại hơn.”
Nàng nhìn gã công tử bột từ đầu đến chân với ánh mắt kiên quyết.
“Ngài Gonzaga, hãy ra lệnh cho lính hạ cầu treo xuống,” nàng ra lệnh cho gã.
“Nhưng công nương hãy nghĩ đến mối nguy hiểm chết người đe dọa công nương.”
“Nguy hiểm chết người?” nàng lặp lại. “Nguy hiểm chết người từ hai người kia, khi chúng ta có trong tay hai mươi người? Một người trong lúc như thế mà còn lo sợ thì hẳn nhiên là một kẻ hèn nhát. Hãy ra lệnh hạ cầu treo xuống.”
“Nhưng nếu...” tay công tử định cố phản đối, nhưng cô gái đã buộc gã phải im bặt.
“Liệu mệnh lệnh của tôi có được tôn trọng không đây? Liệu tôi có phải là chủ nhân ở đây, và ngài sẽ đi ra lệnh hạ cầu treo xuống, hay tự tôi phải đi làm việc đó đây?”
Với một cái nhìn tuyệt vọng pha lẫn tức giận, Gonzaga nhún vai quay đi, sai một gã tùy tùng đi truyền lệnh. Một lát sau, trong tiếng kêu cót két của bản lề và tiếng loảng xoảng của xích sắt, chiếc cầu treo đồ sộ từ từ hạ xuống bắc ngang qua hào nước “uỳnh” một cái. Ngay lập tức chàng Bá tước thúc ngựa lao lên phía trước, Lanciotto đi sát phía sau, lao qua mái vòm cổng lâu đài vào khoảng sân bên trong.
Chàng vừa kịp dừng cương thì thân hình hộ pháp của Fortemani đã xuất hiện qua một cánh cửa ở phía cuối sân, áo giáp vẫn đang mặc giở, kiếm trong tay. Vừa thấy Francesco, lão liền cuống cuồng lao xuống cầu thang dẫn ra sân, rồi bước về phía chàng, vừa đi vừa văng ra một tràng chửi rủa.
“Lại đây!” lão rống lên bằng cái giọng có thể đánh thức được cả người chết. “Ô hay! Ô hay! Cái chết toi gì thế này? Ngươi vào đây bằng cách nào? Đứa nào dám ra lệnh hạ cầu xuống?”
“Đại úy của công nương Valentina,” Francesco trả lời, tự hỏi không biết gã khùng này là ai.“Đại úy?” lão hộ pháp gầm lên, đứng đực ra, tím mặt lại. “Quỷ sứ thật! Đại úy nào? Ở đây ta mới là đại úy.”
Chàng Bá tước nhìn lão ngạc nhiên.
“Nếu vậy thì,” chàng đáp, “ngài chính là người ta đang cần tìm đấy. Ta chúc mừng ngài vì cách canh gác ngài duy trì ở đây, thưa quý ngài đại úy. Lâu đài của ngài được canh phòng cẩn mật đến mức giá như có hứng leo trèo thì ta đã có thể vượt qua tường vào trong lâu đài của ngài mà không quấy rầy giấc ngủ của đám lính gác dưới quyền ngài.”
Fortemani trợn mắt nhìn chàng. Bốn ngày phát tài của cuộc đổi đời đã khiến lão trở nên ngông nghênh ngạo mạn hơn nhiều.
“Việc đó thì dính gì đến ngươi?” lão gầm gừ đe dọa. “Ngài quả là gan cùng mình đấy, quý ông lạ mặt, khi dám sinh sự với ta và quá hỗn xược nữa, khi dám lên mặt dạy ta phải chỉ huy ra sao. Thề có Chúa nhân từ! Ngài sẽ bị trừng phạt xứng đáng.”
“Trừng phạt... ta ấy à?” Francesco ngạc nhiên tự hỏi, vầng trán cũng bắt đầu tối lại như Ercole.
“Phải, trừng phạt, thưa quý ngài bé con. Ta là Ercole Fortemani đây.”
“Ta đã nghe nói về ngươi,” Bá tước trả lời miệt thị, “và chuyện ngươi đã làm vấy bẩn tên họ của mình ra sao, vì người ta kể với ta rằng trên khắp Italia, khó có thể tìm thấy một tên du đãng nào nát rượu, hèn nhát, vô dụng hơn ngươi - kể cả trên toàn lãnh địa của Giáo hoàng. Và hãy cẩn thận trước khi thốt ra từ ‘trừng phạt’ với những người cao quý hơn ngươi, đồ súc sinh. Cái hào cũng không xa lắm đâu, và một chuyến nhúng nước sẽ có lợi cho ngươi đấy. Vì ta dám thề rằng từ khi rửa tội, nếu ngươi thực là một đứa con của Nhà thờ, ngươi chưa hề tắm rửa lấy một lần.”
“Chúa chứng giám cho con!” lão hộ pháp líu cả lưỡi vì tức tối, mặt biến dạng hẳn đi. “Dám nói với ta như thế à? Xuống ngựa ngay.
Lão tóm lấy chân Francesco để lôi chàng xuống, nhưng chàng Bá tước đã nhanh chóng giằng chân ra bằng một cú hất khiến bàn tay lão đại úy bị đinh thúc ngựa của chàng rạch một đường. Cùng lúc chàng vung roi ngựa lên, định quất một roi đích đáng xuống cái lưng cánh phản của lão - vì lúc này, bị một gã du đãng hạ lưu tìm cách kiếm chuyện, chàng đã giận dữ đến mức không thể nói nên lời - nhưng đúng lúc đó, một giọng nữ nghiêm nghị đầy quyền uy đã cất lên yêu cầu cả hai dừng tay.
Fortemani lùi lại vừa lầm bầm chửi rủa vừa xem xét bàn tay bị thương, trong khi Francesco quay lại nhìn về phía giọng nói vừa cất lên. Ở giữa một cầu thang bằng đá chàng nhìn thấy Valentina, theo sau là Gonzaga, Peppe và hai người lính, đang từ trên tháp canh đi xuống.
Cô thiếu nữ đứng đó, bình thản kiêu hãnh như một bà hoàng, trong chiếc váy dài bằng nhung xám với hai tay áo màu đen, bộ trang phục làm nổi bật lên thân hình cân đối của nàng. Gonzaga đang cúi người về phía trước, thì thầm vào tai nàng, cho dù gã đã hạ giọng, vài lời vẫn lọt vào tai Francesco.
“Thưa công nương, chẳng phải tôi đã nhìn xa trông rộng khi chần chừ không cho hắn ta vào trong lâu đài ư? Công nương đã thấy hắn là loại người nào rồi đấy.”
Máu nóng dồn lên má Francesco, cơn buồn bực của chàng càng tăng lên khi nhận thấy cái nhìn Valentina đang hướng vào chàng.
Lập tức chàng Bá tước xuống ngựa, ném dây cương cho Lanciotto rồi bước vội lại phía chân cầu thang để gặp nhóm người đang đi xuống, chiếc mũ rộng vành hất ra sau vai.
“Như thế này thì có chấp nhận được không, thưa ngài?” cô công nương giận dữ hỏi. “Chẳng lẽ ngài lại muốn sinh sự với người của tôi ngay khi ngài được phép vào đây sao?”
Lúc này khuôn mặt chàng Bá tước đã đỏ phừng phừng, màu đỏ lan ra hai bên thái dương, đến tận chân tóc. Nhưng giọng nói của chàng vẫn bình tĩnh kiềm chế khi trả lời:
“Thưa công nương, tên vô lại này quá hỗn xược.”
“Một sự hỗn xược do ngài sinh sự mà ra, không nghi ngờ gì nữa,” Gonzaga chêm vào, một lúm đồng tiền xuất hiện trên gò má đàn bà của gã.
Nhưng lời trách cứ nặng nề nhất lại được thốt ra từ môi Valentina.
“Tên vô lại?” nàng hỏi, mặt đỏ bừng lên. “Nếu ngài không muốn làm tôi phải hối tiếc vì đã mời ngài vào đây, thưa ngài Francesco, tôi xin ngài hãy nói năng giữ gìn hơn. Ở đây không có tên vô lại nào hết. Người đó, thưa ngài, là đại úy chỉ huy đội lính của tôi.”
Francesco cúi xuống tuân phục, cũng kiên nhẫn trước mọi lời trách cứ của Valentina như đã nổi nóng trước sự láo xược của Fortemani.
“Cũng chỉ vì cái chức đại úy này mà chúng tôi đã lời qua tiếng lại,” chàng trả lời, thái độ hết sức khiêm nhường. “Theo lời của chính quý ông đây” - chàng hướng tia nhìn về phía Gonzaga - “thì ông ta mới là đại úy của công nương.”
“Ông ấy là đại úy chỉ huy lâu đài của tôi,” Valentina giải thích với chàng Bá tước.
“Ngài thấy đấy, ngài Francesco,” Peppe chen vào, lúc này đã ngồi vắt vẻo trên hàng lan can, “chúng tôi chẳng thiếu gì đại úy ở đây. Chúng tôi còn có thầy Domenico, đại úy chỉ huy linh hồn và dạ dày của chúng tôi; và bản thân tôi, đại úy của...”
“Quỷ bắt mi đi, tên hề khốn kiếp,” Gonzaga gầm lên, thô bạo đẩy anh hề khỏi chỗ ngồi. Sau đó gã quay ngoắt sang phía Bá tước. “Ngài có tin tức cần thông báo với chúng tôi sao, thưa ngài?” gã hỏi trịch thượng.
Bỏ qua giọng điệu của Gonzaga, cũng chẳng để ý đến cách xưng hô của gã công tử, Francesco lại trang trọng cúi đầu một lần nữa trước công nương.
Họ băng qua khoảng sân hình chữ nhật rồi đi lên cái cầu thang mà Fortemani đã lao xuống từ đó để gặp chàng Bá tước, họ vào phòng tiệc lớn của lâu đài, nằm về mé Nam của sân trong. Chàng Bá tước, đi theo sau cô thiếu nữ, vừa đi vừa nhìn đám lính đánh thuê đang đứng lố nhố trong sân. Chàng lách người đi giữa chúng một cách lạnh lùng bình thản, vừa đi vừa quan sát xem xét, đánh giá giá trị thực của đám lính bát nháo này bằng con mắt sành sỏi của một người cầm quân đã quá quen với việc chiêu mộ và chỉ huy lính đánh thuê. Cái nhìn của đám lính này làm chàng ít hài lòng đến mức vừa bước qua ngưỡng cửa phòng chàng bèn dừng lại nhìn Gonzaga.
“Tôi thấy không an tâm tí nào khi phải để người hầu của tôi ở lại một mình giữa đám du đãng này, thưa ngài. Liệu tôi có thể yêu cầu ngài ra lệnh cho chúng không được động đến anh hầu của tôi không?”
“Du đãng?” trước khi Gonzaga kịp trả lời, cô công nương đã giận dữ lên tiếng. “Họ là lính của tôi.”
Một lần nữa Bá tước lại lịch sự cúi người, chàng trả lời bằng giọng lịch sự nhưng lạnh lùng:
“Xin công nương thứ lỗi, tôi sẽ không nói gì thêm gì nữa - trừ khi để lấy làm tiếc rằng tôi không thể chúc mừng công nương về lựa chọn của công nương.”
Đến lượt Gonzaga bị chạm nọc, vì việc mộ lính đều là do gã làm.
“Thông điệp của ngài chắc phải quan trọng lắm, thưa ngài, để đáng cho chúng tôi phải kiên nhẫn chịu đựng sự thô lỗ của ngài.”
Francesco nhìn thẳng trở lại vào cặp mắt xanh đang cố gắng trừng lên vô ích để tỏ ra đe dọa, và chàng Bá tước cũng chẳng hề giấu giếm vẻ coi thường trong ánh nhìn của mình.
“Quả vậy, quả vậy, có lẽ tốt nhất tôi nên ra đi thì hơn,” chàng trả lời với vẻ nuối tiếc, “vì đây có vẻ là nơi mà mọi thứ, mọi người đều có hứng kiếm chuyện với tôi. Đầu tiên tay đại úy Fortemani của công nương đã chào đón tôi với thái độ láo xược không thể tha thứ được. Sau đó đến công nương, chính công nương lại trách cứ tôi chỉ vì tôi yêu cầu bảo vệ người hầu của tôi trước những kẻ mà chỉ riêng cái nhìn đã làm tôi phải cảnh giác. Công nương bất bình vì tôi gọi chúng là những tên du đãng, cứ như thể tôi đã theo đuổi binh nghiệp suốt mười năm trời mà không biết cách đánh giá chính xác một người cho dù kẻ đó được ngụy trang như thế nào. Và cuối cùng, để đủ lệ bộ chào mừng, tay công tử bột này” - chàng chỉ tay đầy miệt thị về phía Gonzaga - “lại còn dám lớn tiếng nói tôi thô lỗ.”
“Công nương,” Gonzaga kêu lên, “xin công nương cho phép tôi tính sổ với hắn.”
Một cách vô tình, lời thỉnh cầu của Gonzaga đã cứu vãn tình hình. Cơn bực tức đang bắt đầu dâng lên trong tim cô thiếu nữ, gây ra do vẻ kiêu ngạo của chàng Bá tước, đã tan biến khi nàng nhận ra vẻ kì cục khôi hài trong lời đề nghị của anh chàng đại úy, dáng dấp ẻo lả, giọng nói rụt rè của anh chàng tương phản hoàn toàn với giọng nói tự tin cương nghị, thân hình mạnh mẽ linh hoạt của Francesco. Nàng không cười, vì như thế có thể làm hỏng hết mọi việc, nhưng im lặng nhìn lần lượt hai người với ánh mắt láu lỉnh, nhận ra cái nhìn ngạc nhiên và hàng lông mày hơi nhướng lên của chàng Bá tước khi nghe thấy anh chàng công tử đòi đấu tay đôi. Thế là, từ chỗ bực bội, cô thiếu nữ nhanh chóng lấy lại bình tĩnh, tự nhủ rằng những gì chàng hiệp sĩ lạ mặt nói cũng có thể có lí, và quả thực cho đến lúc này sự tiếp đón chàng nhận được có thiếu vẻ lịch sự cần thiết. Trong khoảnh khắc, bằng vẻ duyên dáng và tế nhị hiếm có, nàng đã làm dịu lại sự phù phiếm bị tổn thương của Gonzaga, đồng thời cũng làm lắng xuống cơn bực bội còn mạnh hơn nhiều của chàng Bá tước.
“Bây giờ, thưa ngài Francesco,” nàng dàn hòa, “hãy cư xử như những người bạn, và cho tôi được biết mục đích cuộc đến thăm của ngài. Mời ngài ngồi xuống.”
Lúc này họ đã đi hẳn vào trong căn phòng dành cho các buổi tiệc tùng - một gian rộng thiết kế sang trọng, tường được trang trí bằng những bức bích họa cảnh đi săn và các cuộc dạo chơi, một vài trong số đó là tác phẩm của Pisaniello. Trên tường cũng treo vài chiến lợi phẩm từ các chuyến đi săn, và rải rác trong phòng, dựa vào tường là những bộ áo giáp quý giá sáng chói phản chiếu ánh mặt trời rọi vào qua những khung cửa sổ cao lồng khung kính. Phía cuối phòng có một bức bình phong lớn chạm trổ tinh xảo bằng gỗ trắc bá. Công nương Valentina ngồi xuống chiếc ghế dựa có lưng ghế cao kê ở đầu chiếc bàn ăn lớn, Gonzaga đứng bên cạnh, trong khi Francesco đứng đối diện với nàng, khẽ dựa vào thành bàn.
“Tin mà tôi muốn báo với công nương cũng ngắn gọn thôi,” chàng Bá tước cất lời. “Tôi những muốn có thể đem đến cho công nương một tin tốt lành hơn. Người cầu hôn công nương, Gian Maria, đã quay trở lại triều đình của đức ông Guidobaldo, nóng lòng cử hành đám cưới đã được hứa hẹn, và biết công nương đã trốn đến Roccaleone, trong lúc này ông ta đang tập hợp một đội quân, mà có lẽ đến giờ cũng đã sẵn sàng, để tấn công lâu đài của công nương.”
Khuôn mặt Gonzaga trắng bệch ra như màu chiếc áo vest lụa gã đang mặc dưới chiếc áo khoác nhung màu ngọc trai khi nhận ra rằng những tiên đoán gã từng nghĩ tới nhưng không hề tin nay đã trở thành hiện thực. Tự nhiên gã cảm thấy quay cuồng chóng mặt vì sợ. Rồi đây người ta sẽ xử trí gã, kẻ đầu têu ra vụ phản loạn của Valentina, như thế nào đây? Suýt nữa thì gã rên lên thành tiếng trước biến cố bất ngờ làm lộn nhào hết kế hoạch đẹp đẽ của gã. Bây giờ thì còn lấy đâu ra thời gian cho chuyện tán tỉnh yêu đương, cho ý đồ tỏ tình cầu hôn để trở thành chồng Valentina nữa? Gã như đã ngửi thấy mùi thuốc súng trong không khí, và ý nghĩ về những chuyện đổ máu này làm gã sởn da gà, cả người lạnh ngắt đi. Sự giễu cợt của số mệnh mới tàn nhẫn làm sao. Đây chính là viễn cảnh tệ hại nhất mà hắn cũng đã từng cân nhắc đến nhưng rồi lại gạt phắt đi, tự thuyết phục mình rằng cả Guidobaldo và Gian Maria đều không điên rồ đến độ bất chấp chuyện trở thành trò cười cho thiên hạ mà làm dữ đến như vậy.
Ánh mắt Francesco dừng lại trong khoảnh khắc trên khuôn mặt tay lãng tử, nhận thấy nỗi sợ hãi hiện lên rõ ràng đến mức bất cứ ai có mắt đều không thể không nhìn ra. Khóe môi chàng hơi nhếch lên thành một nụ cười, trong khi mắt chàng quay sang chạm mắt Valentina - đôi mắt long lanh như những giọt sương đêm dưới ánh ban mai.
“Có sao đâu, cứ để họ đến đây!” nàng lên tiếng, đầy kiêu hãnh. “Anh hề đội vương miện Công tước ấy sẽ thấy là tôi đã sẵn sàng. Chúng tôi đã được trang bị đầy đủ về mọi mặt. Lương thực của chúng tôi đủ dùng cho ba tháng, nếu cần thiết, và chúng tôi cũng không thiếu gì vũ khí. Cứ để Gian Maria tới đây, và ông ta sẽ thấy Valentina della Rovere không phải là kẻ hèn nhát chịu khuất phục. Về phần ngài, thưa ngài hiệp sĩ,” nàng nói tiếp, “với một người tôi không có quyền được đòi hỏi gì, tôi không biết nói gì để bày tỏ lòng biết ơn trước cử chỉ hào hiệp của ngài khi vất vả tới đây cảnh báo cho tôi.”
Francesco khẽ thở dài, trên khuôn mặt chàng thoáng vẻ nuối tiếc.
“Than ôi!” chàng lên tiếng. “Khi cưỡi ngựa tới đây, thưa công nương, tôi đã ao ước được phụng sự công nương một cách hữu ích hơn. Tôi đến đây để giúp đỡ công nương nếu công nương có khi nào cần đến, nhưng khi nhìn thấy đám lính của công nương tôi sợ rằng kế hoạch của tôi khó mà thực hiện được với những kẻ như vậy. Theo kế hoạch tôi đã vạch ra trong đầu, để thành công thì điều quan trọng hàng đầu là những người lính công nương chiêu mộ phải trung thành, đáng tin cậy, mà tôi sợ rằng chúng không phải là loại người này.”
“Dù sao,” Gonzaga chen vào đầy nhiệt tình, như kẻ chết đuối vớ được cọc, “hãy nói cho chúng tôi nghe kế hoạch của ngài.”
“Tôi xin ngài cứ nói,” Valentina cất lời.
Được hưởng ứng, Francesco cân nhắc một lát.
“Không biết công nương có biết về tình hình Babbiano hiện nay không?” chàng hỏi.
“Tôi cũng có biết ít nhiều.”
“Tôi sẽ nói để cô rõ hơn một chút, thưa công nương,” chàng Bá tước tiếp tục. Đoạn chàng kể cho cô thiếu nữ về mối đe dọa từ Cesare Borgia đang lơ lửng trên đầu công quốc của Gian Maria, và kết quả là vị hôn phu bất đắc dĩ của nàng có rất ít thời gian trong tay để làm khó dễ nàng; vì vậy chỉ cần đức ông bị giữ chân dưới những bức tường của Roccaleone ít lâu là ổn. “Nhưng vì không có nhiều thời gian để chờ đợi”, chàng kết thúc, hiển nhiên sẽ áp dụng các biện pháp cứng rắn và quyết liệt, tôi nghĩ rằng công nương không nên ở lại đây trong thời gian đó.”
“Không ở lại?” cô thiếu nữ kêu lên, trong giọng nói của nàng có thể nghe thấy sự coi thường. “Không ở lại?” Gonzaga dè dặt nhẩm theo, hi vọng bắt đầu nhen nhóm trở lại.
“Đúng thế, thưa công nương. Tôi khuyên công nương hãy để lại cho Gian Maria một lâu đài trống, và như thế cho dù lâu đài thất thủ thì Công tước cũng chẳng được lợi lộc gì.”
“Ngài định khuyên tôi nên cao chạy xa bay?” Valentina hỏi lại.
“Tôi đã định như thế, nhưng những gì tôi nhìn thấy ở đám lính của công nương đã làm tôi ngần ngại. Những người này không đáng tin cậy, và để cứu bộ da bẩn thỉu của mình, có thể chúng sẽ sẵn sàng mở cửa lâu đài đầu hàng, như thế việc bỏ trốn của công nương sẽ bại lộ và rất có thể Công tước vẫn còn đủ thời gian để biến chuyến bỏ trốn thứ hai này thành công cốc.”
Trước khi công nương kịp trả lời, Gonzaga đã hối hả thúc giục nàng nên làm theo một lời đề nghị khôn ngoan và đúng lúc như thế, và tìm kiếm sự an toàn bằng cách bỏ trốn khỏi nơi mà Gian Maria không nghi ngờ gì nữa sẽ đập vụn từng phiến đá. Lời lẽ của gã được nói ra với giọng điệu hối hả liến thoắng và thê thiết đến mức cuối cùng nàng bèn quay lại nhìn thẳng vào mặt gã:
“Ngài sợ sao, Gonzaga?” nàng hỏi.
“Tôi sợ cho... cho cô thôi, thưa công nương,” gã vội đáp.
“Thế thì ngài có thể dẹp nỗi sợ hãi đó sang một bên. Vì cho dù tôi ở lại đây hay không, có một điều chắc chắn: Gian Maria sẽ không bao giờ chạm được đến người tôi.” Rồi nàng quay lại phía Francesco. “Tôi thấy lời khuyên bỏ trốn khỏi đây mà ngài đưa ra không phải không có lí, cũng như ý kiến hiện nay của ngài rằng tôi nên ở lại. Nếu chỉ hành động cảm tính thì có lẽ khi tên bạo chúa đó đến, tôi sẽ ở lại đây chiến đấu. Nhưng không thể bỏ qua lời khuyên của lí trí mách bảo tôi nên thận trọng, và tôi sẽ cân nhắc kĩ lưỡng tất cả.” Rồi nàng lại cảm ơn chàng một cách duyên dáng nhưng không kém chân thành vì không những chàng đã đến báo tin mà còn sẵn sàng giúp đỡ nàng, rồi nàng hỏi Bá tước nguyên nhân gì đã khiến chàng hành động như vậy.
“Những nguyên nhân đã luôn đòi hỏi các hiệp sĩ chân chính phải phụng sự các công nương trong cơn hoạn nạn,” chàng đáp, “và có lẽ cả những hồi ức về lòng nhân ái của công nương khi chăm sóc vết thương cho tôi ngày trước tại Acquasparta.”
Lần thứ hai ánh mắt hai người gặp nhau, xao động, để rồi cùng bối rối quay đi, cả hai đột nhiên trở nên lúng túng gượng gạo, tất cả những điều đó Gonzaga, do đang mải lo lắng nghĩ ngợi, đều không hề nhận thấy. Để phá tan sự im lặng gò bó, cô thiếu nữ dò hỏi Bá tước vì sao việc nàng bỏ trốn đến Roccaleone lại bại lộ nhanh đến thế.
“Công nương vẫn chưa biết sao?” chàng kêu lên. “Không lẽ Peppe chưa nói gì với công nương?”
“Tôi chưa kịp nói chuyện với cậu ấy. Hôm qua, mãi đến rất khuya Peppe mới tới lâu đài, và tôi gặp cậu ấy lần đầu tiên sáng hôm nay khi cậu ấy chạy vào báo tin ngài đến.”
Đúng lúc đó, trước khi mọi người kịp nói gì thêm, tiếng la hét hỗn loạn từ bên ngoài đột nhiên vọng vào. Cửa ra vào của căn phòng bị đẩy mở tung ra, và Peppe hối hả lao vào như một mũi tên.
“Anh hầu của ngài, quý ông Francesco,” anh hề kêu lên, khuôn mặt hiện rõ vẻ kích động. “Hãy tới nhanh lên, không chúng giết anh ta mất.”